27 października - 24 listopada 2024

Międzynarodowy Festiwal Sztuk Dawnych im. Izabeli Branickiej 2024

14. edycja

Festiwal będzie trwał od 27 października 2024 do 24 listopada 2024 r.

Od roku 2021 Festiwal rozpoczął funkcjonowanie w rozszerzonej formule chcąc prezentować najciekawsze zjawiska w wykonawstwie szeroko pojętej muzyki dawnej od średniowiecza aż po wiek XIX. W najbliższych edycjach dodamy również hasło przewodnie kierunkujące ukazywane sztuki dawne.

Inauguracją Festiwalu będzie wyjątkowe wydarzenie — rekonstrukcja oprawy muzycznej Mszy Świętej z czasów Mikołaja Zieleńskiego — Missa s. Adalberti. Jest to niezwykła okazja do doświadczenia autentycznego brzmienia sakralnej muzyki polskiej i europejskiej XVII wieku. Kolejny koncert nawiązywać będzie do życia i czasów patronki Festiwalu, Izabeli Branickiej, a będzie to koncert znakomitego czeskiego zespołu Collegium Marianum oraz barytona Tomáša Šelca, którzy wykonają utwory czeskiego baroku. Podczas kolejnego koncertu zespół Jerycho zabierze nas w podróż po muzycznych ścieżkach sarmackiej duchowości, wykonując pieśni i hymny o tematyce maryjnej z XVII wieku, ukazując tym samym bogactwo polskiej tradycji muzycznej. Zespół Schola Cantorum Riga z Łotwy, wraz z saksofonistą Davisem Jurkiem, zaprezentuje koncert na zakończenie festiwalu – „Muzyka Duszy – chorał i dźwięki muzyki świata”. To wydarzenie połączy tradycyjne brzmienie męskich głosów z dźwiękami współczesnych instrumentów, tworząc przestrzeń, w której duchowość spotka się z nowoczesnością. Finałowy koncert będzie zatem swoistą „muzyczną modlitwą”, idealnym zwieńczeniem edycji poświęconej „Muzyce duszy”. Jesteśmy przekonani, że tegoroczna edycja Festiwalu Sztuk Dawnych im. Izabeli Branickiej będzie wyjątkowym doświadczeniem, które pozwoli naszym słuchaczom nie tylko obcować z muzyką dawną, ale też odkryć jej głębokie, duchowe wymiary.

Wszystkie wydarzenia są dostępne bezpłatnie online.
Serdecznie zapraszamy!

8 października - 20 listopada 2022

Międzynarodowy Festiwal Sztuk Dawnych im. Izabeli Branickiej 2022

12. edycja

Festiwal rozpocznie w dniu 8 X – przeddzień rocznicy śmierci męża Izabeli – Jana Klemensa Branickiego – koncert Zespołów Schola Gregoriana Sancti Casimiri oraz Schola Mulierum Sanctae Hedvigis prezentujący śpiewy maryjne dawnych wieków a zakończy 20 listopada Schola Cantorum Riga z Łotwy koncertem „Vox clara – późnośredniowieczny śpiew z Rygi, Hamburga, Lund i Limoges”. Już 9 X w Ratuszu usłyszymy muzykę dworską proweniencji francuskiej podczas koncertu Trio {oh!} „Z dedykacją dla Króla Słońce” a w Auli Magna Pałacu Branickich w Białymstoku 16 października koncert upamiętniający 150 rocznicę śmierci Stanisława Moniuszko „Moniuszko z 1001 nocy” Maria Pomianowska z Zespołem oraz prawykonanie zrekonstruowanej muzyki ceremonialnej cesarskiego Wiednia z XVII i XVIII wieku – 7 XI przez Zespoły Tubicinatores Gedanenses oraz Orkiestrę Smyczkową Zespołu Muzyki Dawnej Diletto pod. dyr. Anny Moniuszko.

Wszystkie wydarzenia są dostępne bezpłatnie online.
Serdecznie zapraszamy!

Czym jest Międzynarodowy Festiwal Sztuk Dawnych?

Międzynarodowy Festiwal Sztuk Dawnych im. Izabeli Branickiej / Izabela Branicka International Festival of Early Arts jest platformą prezentacji kultury, sztuki i muzyki dawnej w nawiązaniu do świetności kulturalnej Wersalu Północy jak zwano wyjątkową rezydencję białostocką Hetmana W.K. Jana Klemensa Branickiego i jego żony Izabeli Branickiej z Poniatowskich, siostry ostatniego Króla Polski – mecenasów kultury. Przedsięwzięcie w swoim pierwotnym zamyśle miało charakter artystycznej rekonstrukcji różnych elementów hucznych obchodów Imienin Izabeli (19 XI). Aktualnie Festiwal ukazuje twórczość zarówno XVIII w. jak i epok wcześniejszych, rekonstruując dla współczesnych odbiorców kulturę, sztukę i muzykę dawną z wykorzystaniem dawnych stylów i technik wykonawczych. Charakter międzynarodowy imprezy nawiązuje do zagranicznej obsady muzyków w kapeli Branickiego i licznie zapraszanych artystów z głównych ośrodków muzycznych XVIII wiecznej Europy.

W dotychczasowych edycjach Festiwalu wzięło udział łącznie ponad 8000 widzów, 600 artystów, którzy przygotowali i wykonali około 40 wydarzeń m.in.: 7 koncertów oratoryjnych, 7 spektakli tanecznych, 3 spektakle operowe w tym dwa prawykonania, 2 koncerty operowe, 5 opraw muzycznych Mszy Świętej i aż 12 wieczorów historycznych połączonych z gawędą o Izabeli Branickiej i recitalem. Wysoki poziom artystyczny, jak i bogaty program prezentacji realizowanych w ramach Festiwalu sprawia, iż jest to jedyne tego typu przedsięwzięcie na tzw. „ścianie wschodniej”

Idea

Białystok, pomimo rosnącej liczby inicjatyw z zakresu kultury, jeszcze kilka lat temu nie posiadał znaczącego wydarzenia o wysokiej randze artystycznej poświęconego upamiętnieniu Izabeli (Elżbiety) Branickiej z domu Poniatowskiej, największego w historii naszego miasta mecenasa kultury i dobroczyńcy, której mecenat sprawił, iż stolica Podlasia stała się znaczącym ośrodkiem muzycznym i kulturalnym w skali całego kraju. Jednym z głównych założeń Festiwalu jest popularyzacja wiedzy na temat tego fragmentu dziejów naszego miasta, dzięki czemu wzbogaca on dotychczasowe postrzeganie historii Białegostoku. Przedstawiając go jako ośrodek o ważnych dokonaniach na gruncie życia kulturalnego I Rzeczpospolitej, przedsięwzięcie pozytywnie wpływa na kształtowanie świadomości historycznej i tożsamości jego mieszkańców. Festiwal poprzez organizację większości wydarzeń w Pałacu Branickich przybliża współczesnym kulturę i sztukę czasu powstania Polskiego Wersalu – najpiękniejszego zespołu pałacowo – ogrodowego w tej części Europy.

Nowy zasięg

W ramach dotychczasowych ośmiu edycji Festiwalu mieliśmy przyjemność gościć wspaniałych artystów muzyków i tancerzy specjalizujących się w wykonawstwie historycznym. Pragnąc zapewnić naszej publiczności prezentacje o jak najwyższym poziomie wykonawczym i najbardziej różnorodnym programie, z biegiem czasu do polskich wykonawców z całego kraju dołączyli również artyści zagraniczni. Intensywnie rozwijająca się współpraca międzynarodowa i łączące się z nią nowe perspektywy rozwoju wydarzenia, stały się impulsem do zmiany dotychczasowej nazwy festiwalu z Festiwalu Sztuk Dawnych „Imieniny Izabeli Branickiej” na Międzynarodowy Festiwal Sztuk Dawnych im. Izabeli Branickiej.

Nasz cel

Nowa, rozszerzona formuła Festiwalu pozwala nam odpowiedzieć na nowe wyzwania, jakie stawiają zarówno odbiorcy, jak i ogólne kierunki obecne w kulturze światowej. Naszym celem jest bowiem stworzenie wydarzenia artystycznego o ofercie skierowanej nie tylko do mieszkańców Podlasia, ale i regionu stając się atrakcją przyciągającą melomanów z całej Polski, jak i „bliskiej” zagranicy (Litwa, Białoruś).

Nasze doświadczenie

Fundacja Pro Anima prowadzi działalność od 2010 roku, a misją Fundacji jest ożywianie i inspirowanie działań z dziedziny kultury i edukacji, które mają na celu wzrost aktywności kulturalnej i społecznej zarówno odbiorców jak i twórców kultury związanych z regionem północnowschodnim Polski. Na realizacje celów statutowych Fundacja pozyskuje środki w ramach otwartych konkursów ofert z zakresu kultury (MKiDN, Miasto Białystok, Urząd Marszałkowski oraz inne JST) a także realizuje projekty prospołeczne (FIO, ASOS, POKL, RPOWP). W zakresie działań kulturalnych realizujemy głównie imprezy o wysokiej randze artystycznej takie jak Festiwal Sztuk Dawnych – Imieniny Izabeli Branickiej (od 2011 roku) oraz Cykl Koncertów Muzyka Mistrzów Baroku (od 2010 roku) prezentujących twórczość największych kompozytorów epoki baroku, odbywających się zazwyczaj w Sali Balowej Pałacu Branickich w Białymstoku.

W ostatnich latach realizowaliśmy także nowatorskie projekty łączące muzykę dawną z tańcem współczesnym oraz inscenizacją sceniczną: Wenus i Adonis (2013) a także w ramach Festiwalu Wschodu Kultury – Inny Wymiar w Białymstoku na zlecenie Narodowego Centrum Kultury widowisko plenerowe The Fairy Queen H. Purcell’a (2014) oraz Spektakl taneczny do muzyki J.B. Lully’ego PUPILE w 2018 roku. W koncertach udział biorą zarówno muzycy białostoccy, jak i specjalizujący się w wykonawstwie muzyki tego okresu muzycy z całej Polski i zagranicy co spowodowało, iż Białystok na przestrzeni ostatnich lat stał się cenionym ośrodkiem kulturalnym, znanym z wykonawstwa Muzyki Dawnej. Dotychczas zorganizowaliśmy kilkadziesiąt koncertów o wartości ponad 3 mln. zł.

Nowa formuła

Przez ostatnie osiem lat, głównym obszarem artystycznych prezentacji była muzyka, taniec i obyczaje XVIII w., czyli z czasów najbliższych Izabeli Branickiej. Choć tychże elementów z pewnością nie zabraknie w programie Festiwalu, pragniemy rozszerzyć jego ofertę eksplorując jeszcze intensywniej „sztuki dawne”. Stąd też pojawią się wykonania dzieł epok wcześniejszych, jak i późniejszych w interpretacji specjalizujących się w tym zakresie zespołów instrumentalnych i wokalnych. Tego typu program pragniemy zaprezentować już w ramach edycji 2022.

Zarysowany powyżej rozwój to wynik naszej obserwacji tendencji światowych, które wskazują na renesans wykonawstwa historycznego, obejmującego coraz to nowe obszary, sięgając zarówno głęboko wstecz – do czasów średniowiecza, jak i coraz bliżej czasów współczesnych, by wspomnieć tu o ostatnich polskich wykonaniach muzyki Stanisława Moniuszki na instrumentach historycznych. Nowe spojrzenie na znane już utwory spotyka się z niezwykle żywym zainteresowaniem publiczności zarówno w Polsce, jak i za granicą.